کارشناسی ارشد یادگیری الکترونیکی موسسه آموزش عالی غیردولتی مجازی فاران مهر دانش

ضرورت و اهمیت رشته یادگیری الکترونیکی

فناوری اطلاعات و ارتباطات در مدت زمان کوتاهی که از پیدایش آن می‌گذرد، توانسته است تغییرات فراوانی را در شیوه زندگی بشر به‌وجود آورد. یکی از زمینه‌هایی که سهم عمده‌ای از این تغییرات را به خود اختصاص داده است، یادگیری است؛ بنحوی که استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در این زمینه منجربه ظهور حیطه نوینی تحت عنوان “یادگیری الکترونیکی” شده است. حذف محدودیت‌های مکان، زمان و سن یاد گیرنده که روزگاری دور از ذهن به‌نظر می‌رسیدند، دیگر محدودیت‌های بزرگی برای آموزش محسوب نمی‌شوند، یادگیری الکترونیکی معمولا انعطاف‌پذیری دسترسی را در هر مکان و زمان فراهم می‌کند، در اصل به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد تا زمان و فضا را درنوردند. در حال حاضر، با گسترش روزافزون امکانات شبکه و رایانه، به‌گونه چشمگیری بر تعداد طرفداران این فناوری افزوده شده و استقبال از آن نیز به نحو فزاینده‌ای افزایش یافته است. از سوی دیگر، باید توجه داشت که با به‌وجود آمدن نیازهای گسترده و جدید در جوامع استفاده از رویکردهای سنتی در نظام آموزشی کافی نیست. یادگیری الکترونیکی، یا یادگیری مبتنی بر فناوری اطلاعات، راه را برای استفاده فناوری‌های نوین در آموزش و یادگیری هموار ساخته است. در حقیقت یادگیری الکترونیکی به منزله یکی از روش‌های عمده در فرایند یاددهی یادگیری پذیرفته شده است و به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های رسانه‌ای متنی، تصویری و صوتی مخصوص به خود، قادر است تعاملات بین: یادگیرنده و مدرس، یادگیرنده و محتوا و نیز یادگیرنده و همکلاسان را در عرصه زمان و مکان توسعه داده و فعالیت‌های یاددهی و یادگیری را متحول سازد. پیش‌بینی شده است که نسبت دانشجویان در دوره‌های یادگیری الکترونیکی در آینده در کشورهای صنعتی به ۹۰% کل آموزش عالی برسد. نسبت تعداد دانشجویان به جمعیت گروه سنی ۱۸-۲۴ ساله در امریکای شمالی در ده سال گذشته از ۶۸% به ۹۱% رسیده است. این نسبت در کشورهای اروپایی از ۴۵% به ۵۸% و در کشورهای شرق آسیا از ۴% به ۲۶% افزایش یافته است. در کشورهای خاورمیانه نیز این نسبت از ۱۶% به ۲۹% رسیده است. بخشی از این افزایش در اثر استفاده از سیستم‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی بوده است. لازم به یادآوری است که در ایران نسبت تعداد دانشجویان به جمعیت ۱۸-۲۴ ساله به بیش از ۳۵% افزایش یافته است. اما این افزایش از یادگیری الکترونیکی چندان تاثیر نپذیرفته است. باتوجه به نکات یاد شده و نظر به تاکید نقشه جامعه علمی کشور بر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به‌عنوان اولویت (بند الف)، و نیز با در نظر گرفتن برنامه‌های استراتژیک آموزش عالی کشور برای ارتقاء نسبت تعداد دانشجویان به جمعیت ۱۸-۲۴ ساله، توسعه یادگیری الکترونیکی به‌عنوان وسیله‌ای برای گسترش آموزش عالی، امری انکارناپذیر است. بر این اساس، به کمک یادگیری الکترونیکی می‌توان نسبت یاد شده را در ایران به ۶۰% (نسبت پیشنهادی نقشه جامع علمی کشور در افق ۱۴۰۴) نزدیک کرد.

اما، آموزش عالی ایران با کمبود نیروی انسانی توانمند برای طراحی و اجرای سیستم‌های یادگیری الکترونیکی روبرو است. از آنجا که تاسیس دوره‌های تحصیلات تکمیلی در این رشته تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است، تاسیس دوره کارشناسی ارشد یادگیری الکترونیکی برای تربیت افراد متخصص و کارآزموده ضرورت دارد.