شیرین عیانی، نفیسه خسروی*
دکتری انفورماتیک پزشکی، دپارتمان کامپیوتر، موسسه آموزش عالی الکترونیکی فاران مهر دانش
دانشجوی کارشناسی ارشد تجارت الکترونیک، موسسه آموزش عالی الکترونیکی فاران مهر دانش
Email: nafis. kh@yahoo. com

چکیده

مقدمه: ابر فناوری‌ها که دنیای امروز را متحول ساخته و تدریجاً به انتقال بشر از عصر اطلاعات به عصر دانش منتقل می‌سازند، از در هم تنیده شدن و یا توسعه یافتن فناوری‌های نوین حاصل می‌شوند. یکی از انواع این ابر فناوری‌ها، فناوری‌های همگرا است که بر یکسو شدن تمرکز کاری و دستیابی به اهداف مشترک در گرایش‌های مختلف علمی و تکنولوژیکی متمرکز است. مزایای به‌کارگیری این ابر فناوری در مراحلی ازجمله تشخیص، درمان، مانیتورینگ و برنامه‌ریزی‌های استراتژیک سلامت قابل توجه است. علیرغم تلاش‌های بسیاری که تاکنون برای به‌کارگیری فناوری‌های همگرا در صنعت سلامت به کار گرفته شده است به نظر می‌رسد به دلیل مشکلاتی که برای اجرای آن وجود دارد، به کارگیری آن در این صنعت آرمان گرایانه است. هدف از این مطالعه بررسی روند تحولات ابر فناوری همگرا در صنعت سلامت به لحاظ شناسایی مزایا و چالش‌های مرتبط می‌باشد.

روش پژوهش: در این مطالعه، ابتدا مقالات مرتبط با فناوری‌های همگرا در حوزه سلامت که در آن‌ها کاربردها، مزایا و چالش‌های استفاده از فناوری‌های همگرا در حوزه سلامت از پایگاه داده‌های معتبر استخراج شده و در حوزه سلامت طبقه‌بندی گردیدند و در نهایت نیز تحلیل و طبقه‌بندی بر اساس روش علمی مندرج در این مطالعه انجام گردید.
یافته‌ها: از جمله مهم‌ترین دستاورد همگرایی فن‌آوری‌های نوین در حوزه سلامت، میتوان به نقش فن‌آوری‌های همگرا در ساخت تجهیزات پزشکی، بهبود عملکرد افراد ناتوان، ساخت داروهای مؤثر، رفع پیچیدگی‌های علم ژنتیک، فراهم آوری بازسازی اعضا، امکان جراحی بدون عارضه، ساخت حسگرهای نانو زیستی جدید، به‌کارگیری مفیدتر سلول‌های بنیادی و ساخت سیستم‌های زیستی پیشرفته اشاره کرد. یافته‌های این پژوهش نمایانگر این واقعیت است که با ارائه روش‌های نوین درمانی و غیر تهاجمی از طریق فن‌آوری‌های همگرا که جایگزین روش‌های تهاجمی می‌شوند، حصول بهبودی بیمار در زمان کمتر با هزینه کمتر و با کیفیت بیشتر میسر می‌شود.
نتیجه‌گیری: با توجه به وجود چالش‌هایی همچون مشکل شدن تشخیص هویت فردی، درک مبهم انسان نسبت به خود، از بین رفتن حریم خصوصی و ایجاد خودمختاری، تغییرات منفی نگرش نسبت به بدن، خطرات ناشی از به‌کارگیری مواد نانو، ایجاد مشکلات جمعیتی و هزینه‌های بالا، دستیابی به مزایای فن‌آوری‌ها، امر ساده‌ای نیست و باید در جهت مرتفع کردن این چالش‌ها تلاش کرد. در سال‌های آتی می‌توان تصویر جدیدی از سلامت مدرن که توسط ساختارها و رویکردهای بین رشته‌ای نوین به پایداری رسیده است را شاهد بود.
کلمات کلیدی: فن‌آوری‌های همگرا، فناوری نانو، فناوری زیستی، فناوری اطلاعاتی، سلامت و درمان